Co to jest gruźlica

 

Gruźlica (TB) to choroba zakaźna wywołana przez bakterie Mycobacterium tuberculosis, które najczęściej atakują płuca, ale mogą także zaatakować inne narządy, takie jak nerki, kręgosłup czy mózg. Choroba jest przenoszona drogą kropelkową, najczęściej przez kaszel, kichanie czy mówienie osoby zakażonej. Bakterie wywołujące gruźlicę mogą przez długi czas pozostawać w organizmach osób zakażonych, często bez objawów, co sprawia, że choroba może być trudna do wykrycia w początkowych stadiach.

Główne objawy gruźlicy to:

• Przewlekły kaszel trwający dłużej niż trzy tygodnie, często z odkrztuszaniem krwi,
• Gorączka, nadmierne pocenie się, zwłaszcza w nocy,
• Utrata apetytu i masy ciała,
• Zmęczenie i ogólne osłabienie organizmu,
• Bóle w klatce piersiowej.

Gruźlica jest w pełni uleczalna, jednak wymaga długotrwałego leczenia antybiotykami. Jeśli nie zostanie odpowiednio leczona, może prowadzić do poważnych powikłań, a nawet śmierci.

Leczenie gruźlicy

Gruźlica jest leczona za pomocą antybiotyków, takich jak rifampicyna, izoniazyd, etambutol czy pirazynamid. Leczenie trwa zazwyczaj od 6 do 9 miesięcy, w zależności od formy choroby oraz reakcji organizmu na leki. Współczesna terapia jest bardzo skuteczna, pod warunkiem, że pacjent przestrzega zaleceń lekarza i regularnie przyjmuje leki przez cały okres leczenia. Niedokończenie terapii lub nieprzestrzeganie zaleceń może prowadzić do rozwoju oporności na leki, co utrudnia dalsze leczenie.

W przypadku oporności na leki (tzw. wielolekooporna gruźlica - MDR-TB) leczenie staje się bardziej skomplikowane i wymaga stosowania specjalistycznych, droższych leków, co może wydłużyć czas terapii oraz zwiększyć ryzyko powikłań.

Prewencja i zapobieganie

Wczesne wykrycie gruźlicy jest kluczowe dla skutecznego leczenia, dlatego ważne jest, aby osoby z podejrzeniem choroby jak najszybciej skontaktowały się z lekarzem. Zakażeniem mogą być również osoby, które wykazują objawy kliniczne, ale nie poddają się odpowiedniej diagnostyce. Istotnym elementem zapobiegania gruźlicy jest także szczepienie BCG (szczepionka przeciwko gruźlicy), które jest szeroko stosowane na całym świecie, choć jego skuteczność w pełnym zapobieganiu chorobie jest ograniczona.

Dodatkowo, odpowiednia edukacja, poprawa warunków sanitarnych oraz dostęp do opieki medycznej w krajach rozwijających się są niezbędne w walce z gruźlicą. Ważnym celem jest również zmniejszenie liczby nowych przypadków i zapewnienie dostępu do skutecznych terapii dla osób już zakażonych.